2010-02-15

Цагаан сар болон би Төвд хүн биш....

Юуны өмнө Цагаан сарын мэндийг Та бүхэндээ дэвшүүлэх нь зүйтэй байх.

Уламжлалт баяр золголт ёслол, бууз, идээ будаа, бэлэг сэлт гээд бүгдээрээ л дор дорын ажилтай гялалзаж байгаа байхаа гэж итгэж байна...

Уламжлалт баяр тул инээмсэглээд л угтана аа...

Өө тийм зам мөрөө гаргаж, зохих номнуудыг уншуулсан байхаа гэж найдаж байна бас...

Цагаан сараас төсөөрөөд хэдэн жил боллоо. Өмнө нь бол Цагаан сарын албан ёсны үүрэгт ажлуудыг гэрээсээ бусад орчинд хийгээд ирсэн л дээ. Том жижиг (том шүү бас жижиг ч) Цагаан сарыг тэмдэглэсээр бас тэмдэглэхэд хөл гар оролцсоор ирсэн... Тэгсэн энд ирснээс хойш бараг л мартагдах шахуу баяр болчих юм...

Яагаад мартагдах шахуу баяр болсны учрыг олох гээд үзлээ л дээ. Би өөртөө эрэл хайгуул хийсээр ирсэн бас... Тэгсэн:

1. Манай Цагаан сар буюу уламжлалт Шинэ жилийн ёслолын баярын өдөр дандаа "хэл амтай" тодроод байхын... Хужаатай адилхан адилгүй гээд зөрөөд маргаад мань мэтийн жижиг гаруудыг ёстой нэг төөрөгдүүлчих юм... Хэл амтай зүйл хэзээ өөдрөг сайхан байлаа. Тиймээс сэтгэл санаа хувирсан гэж ойлгож болно....

2. Цагаан сарын Шинийн нэгэнд мөр гаргах гэж асуудал байна аа... Үнэнээ хэлэхэд Монголдоо ч бараг гаргаж чаддаггүй байлаа. Залуу болоод хайхрамжгүй байсан ч байж мэднэ. Гэхдээ нэг л учрыг нь олдоггүй юм. Салхинд суувал яах ч билээ, гал дээр суувал яах ч билээ... усанд суувал яах ч билээ гээд учир нь үл ойлгогдом... тэгээд цаас хийсгээд л, ус цацаад л, эсвэл мод магадгүй чүдэнзний мод хугалаад л баруун 5 зүүн 10 алхаад л... тэгээд амандаа эсвэл зүрхэндээ нэгэн тармийг 7-оос 21н удаа уншина гэж... Жишээ нь ус цацаад л "ум гарма дагийний хум мама бизьяа суухай" гэж унших ёстой бололтой... Тэгээд 7 унших ёстой юм уу эсвэл 21 унших ёстой юм уу? Яг хэдийн? Тэнэгтэж асуувал "би 7-н шар айраг уух ёстой юм уу эсвэл 21н шар айраг уух ёстой юм уу" гэдэгтэй адилхан л байх..
Би юу гэж амандаа уншиж байгаагаа мэдэхгүй. Бодвол уснаас авраарай гэж байгаа юм болов уу даа... (хэл ам болоод усанд орж "өнгөрвөл" тэр л биз. Хэрвээ тэгж өнгөрвөл "далдын" хэл ам байдаг юм байна гэж ойлгоорой...айсан юм алга л даа гэхдээ яахав баримт болгон үлдээж буй минь энээ..) Юу гэж байгааг орчуулаад өгөх хүн байна уу?

Би төвд хүн баймааргүй байна. Тэгээд ч би төвд хүн биш... Би Монгол хүн.. Тэгэхээр надад тайлбарлаад өгөөч...

Энэхүү бичлэгээ бичиж байгаад саналаа л даа... Нэгэн хошин шог байсан шиг санаж байна. Суудал засна гээд сандал дээр суулгаж байгаад баруун зүүн талаас нь "ташуурдаж" (илэрхийлэл нь буруу байж болно) суудал засч байгаа тухай... Үнэндээ бол яг л тийм "хошин шог" шиг санагдаад байна..

Хатуухнаар хэлбэл Монголын Шинийн нэгний өглөө 10000н "цаас" шидлэх нь, эсвэл 10000н чүдэнзний (зарим нь магадгүй үнэнхүү мод хугалж байгаа) мод хугалж хаях нь байна шүү дээ... Тэрийг хэн цэвэрлэдэг билээ? Магадгүй салхи л байх даа...

Эцэст нь тэр сонин дээр гаргасан мөр гаргах тухай төвд "ум базар..", "ум радна..", "ум пагма..", "ум гарма", "ум будда" зэргийг "орчуулаад" өгвөл үнэн сэтгэлээсээ баярлана аа...

Би-Монгол...

2 comments:

Anonymous said...

gadaadad moroo gargaj boldoggui gsn..

nana said...

saikhan shinelsenuu?

edgeeriig orchuulah hereg baihgui, zugeer l yag nad shig ug duugui daga, munuu?