2008-11-02

Нэг том авчих уу... (30-н минутын бичлэг)

УИХ-ын гишүүн Элбэгдоржийн өгсөн нэгэн ярилцлагыг уншаад өөртөө төрсөн сэтгэгддийг бичиж буй нь энэ. Нэг их том авчихлаа. Элбэгдорж гуай энээ тэрээтэй тэрсэлдэхээр хүн биш ээ... Зүгээр л нэг Монголын иргэн....За эхэлнэ ээ....
Инфляцийн уналтын талаар ярилцсан юм гэнэ лээ. Сурвалжлагч асуугаад мань эр хариулж... Мөнгөний бодлогыг хэн тодорхойлдог билээ? УИХ. Яахав түрүүчийн Их Хуралд мань эрийг байгаагүй гэж үзээд мань эрийг буруугаас чөлөөллөө. Гэхдээ мань эр Монголын том намын дарга шахуу байсан байхаа. Бодлогыг улс төрчид тодорхойлдог гэдгийг Том намын даргад хэлэхэд илүүдэхгүй байх. Тэгэхээр мунхаг миний ойлгодгоор мөнгөний бодлогыг дамаар улс төрчид тодорхойлно. Хэрвээ мөнгөний бодлогод буруутныг хайж байгаа бол улс төрчид буруутай. Улс төрчиддөө УИХ-ын гишүүд, тэрхүү гишүүдийг эгнээндээ багтаадаг улс төрийн намууд, цаашилбал улс төрийн намыг удирдаж буй этгээдүүд буруутай. Тэгэхээр Монголбанкны хэн нэгэн албан тушаалтныг буруутгах нь үндэслэлгүй. Ер нь бол УИХ нь Монголбанкыг "удирддаг" шүү дээ. Хэрвээ зарим УИХ-ын гишүүд парламентын буруу гэж хэлсэн бол тэдний зөв. Нээг их ард түмэн гэх гээд хэрэггүй. Энгийнээр заргалдвал "мөнгөний бодлогыг ард түмэн мэдэх ч үгүй" гэж хэлмээр байна. УИХ буруутай Элбэгдорж гишүүнээ. Эрэмбэлээд байх хэрэггүй Элбэгээ дарга аа. Тооцох буруутай бол хэн ч буруутныг асууж, бас дээр нь шүүж болно. Үндэс нь ургаагүй модыг, мод нь ургасангүй гэж болохгүй биз дээ.

Мөнгөний бодлогын хувьд? гэсэн асуултанд өөрөө УИХ-даа буруугаа тохчихсон байна лээ. Дээр ярьснаа үгүйсгээд шүү дээ. Тоо баримт сөхөөд л, нэг их хариуцлага яриад л... УИХ төсөв батлаад өгөхөд хэтрүүлээд ирдэг гэнэ дээ. УИХ чинь төсөв батлахдаа баахан гишүүдийн амбицаар баталдаг. Сонгогдсон тойрогтоо, сонгогчийнхоо шаардлага, хүсэлтийн дагуу гээд л бурцгаадаг биздээ. Тэгэхээр ямар улсын төсөв гэж юу байдаг юм. Яамууд нь төсвөө оруулахаас нь авахуулаад бүгд УИХ-ын гишүүдийн "лобби" байдлын зүйл орчихсон. Сайд нар нь УИХ-д унахгүйн тулд УИХ-ын гишүүдийн "санаа оноог" (үнэндээ бол хатуугаар хэлбэл танил тал, хүрээ нөлөө, албан тушаалын нөлөө, бүх хатуугаар хэлбэл өнөөгийн өгөө маргаашийн аваа буюу хахууль байдлын зүйл) багтаасан дүр эсгэнэ.

Дэлхийн эдийн засгийн бууралт цаашилбал уналтаас болоод Монгол Улсын эдийн засаг хямарч байгаа гэж ер нь мэдээллүүдээс уншаагүй байсан өнөөдөр харин энэ талаар уншлаа. Мөнх-Оргил сайд гадаадад ажиллаад Монголдоо очоод энэ талаар дурьдсан байсан. Тэрнээс бусдыг нь би мэдэхгүй, магад ч үгүй би уншиж байгаагүй байх л даа. Дэлхийн эдийн засгийн хямралаас болоод Монгол Улсын мөнгөний бодлогын зорилт хангагдаагүй ухааны зүйл асуусан байсан. Дээр нэгэн "зэс"-ийн тухай бичлэг оруулж байснаа саналаа. Элбэгээ дарга аа, Хятад, Орост инфляц хэд байхыг тоогоор мэдэх нь нэг их чухал зүйл биш. Гол нь өөрийнхөө урдахыг, өөрсдийгөө хар.

... (цаашид уншаад хэн асуугаад, хэн хариулсныг ойлгохгүй. тэгээд ч утга нь алдагдаад би бүр төөрчихсөн. Гэхпээ яахав ойлгосон гэж үзсэн хэсгээсээ үргэлжлүүлээд авахаас..)

Юу гэх гээд юу гээд байгааг ердөө ойлгосонгүй. Бодвол банкны хямралын тухай ярисан бололтой. Элбэгүгдорж (санаандгүй алдчихлаа) даргын ярьсныг бичиж сийрүүлж чадаагүй сэтгүүлчийн буруу ч байж болох юм. Эсвэл элбэгдээд үнэлчихсэн мань эрийн ч буруу байж болох юм.


Ер нь уншаад байхнэ, тэмээ гэж таарсан асуултанд ямаа гэсэн зохицсон хариулт байсан бололтой догоо.

Эцэс сүүлд нь, бодон тунгааж байж хагас дутуу ойлгосон зүйл минь гэвэл Элбэгээ дарга цуглаж уулзаж ярилцах хэрэгтэй гэсэн санааг гаргасан юм шигээ. Бидэн шиг, Монголчууд шиг бурдаг хүмүүс дэлхийд бараг л байхгүй байх. Дандаа л цуглаан, семинар, зөвлөлгөөн, ярилцлага... Үгүй ээ. Элбэгээ дарга аа, УИХ-ын гишүүнээ, Ерөнхий сайд "дархан" асан аа .... Бидний ярих цаг нь ихдээд хийх, бүтээх цаг нь хомсдоод байна...

Ярьж ханадаггүй Монгол дарга нараа. Үндсэн ажлаа хий. Ярихаасаа, ярьснаасаа ихийг бүтээ. Таныг дагаад ард түмэн тань ажиллана. Та зөвхөн ярьдаг бол хэцүү биз дээ. Миний гэрт (ам бүл 2, тодруулбал аав охин 2) би зөвхөн яриад охин минь бүгдийг хийнэ гээд бодоод үздээ...

Сониноос, 7-н сарын 1-ээс хойш Элбэгээ даргын өгсөн анхны ярилцлагыг уншиж байгаа минь энэ. Уг нь бол ард түмнийхээ, хоригдсон цагдаа нарын тухай, бүр Манлай, хэн ч билээ нөхдийн тухай, Жаргалсайхны тухай дуугарч болох байсан байх даа...

Ийм л байна даа. Өөрийнхөөрөө тунгаа. Дэмий бол хая. Элбэгээ дарга буруу гэдэг дууг сонсоосой....

2 comments:

Anonymous said...

Ta nadad zoruylaad Victor Tsoi, Laskocii Maya iin duunaas tednii tuuhees duutai n olj tawij ogooj

Chandmani said...

Дээр үед нэгэн бичлэг бичиж байсан юм байна: http://chandmani.blogspot.com/2006/11/mne-ocheni-priyatno-bilo-vspomnit.html
гэхдээ дараа өөр бичлэг нэмж оруулна аа...