2008-11-13

Нэгэнт НАСА гээд бичсэн болохоор Америкт тулгарч буй зөрөлдөөнтэй нэгэн асуудлын тухай өгүүлье:

2010-н оноос 2015 он хүртэл Америк улс "Агаарын нислэг, Сансар судлалын Үндэсний төв"-ийн сансрын хөлгийн төслөө (space shuttle program) түр зогсоосноор ОХУ-ын Оддын хотхон (Star city, Russia) нь сансарын уудамд нисгэгчид илгээх дэлхий дээр цорын ганц төв болох юм. Оддын хотхон нь тухайн үедээ "хаалттай" хот байж. (Сониноос, орост сурч байхад Новосибирскийн Академгородок тосгоныг хаалттай байсан гэж сонсож байсан. Гэвч тийм байсан биш юм билээ)

http://www.nytimes.com/ -д мэдээлснээр Буш ах :) 2004 онд Сансрын төслөө түр зогсоон "шинэ шатанд гаргах" шийдвэр гаргасан. Энэхүү төлөвлөгөөгөөр NASA-гийн хуучирсан, аюултай сансрын хөлгүүдийн ашиглалтыг зогсоон шинэ төсөл хэрэгжүүлэх зорилготой юм. Гэвч саяхнаас энэхүү шийдвэр нилээн эсэргүүцэлтэй тулгараад байна. Саяхан болсон АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшигчид Маккейн, Обама нар энэхүү шийдвэрийг буруушаан тус тусын мэдэгдлүүдийг хийсэн билээ...

Америк улс Сансрын хөлгийн төслөө 2010 онд зогсоосноор тухайн үеэс хойш Америкийн сансрын нисгэгч нислэг хийх болгондоо ОХУ-ын "Союз" хөлгийн ашиглалтанд 100 тэрбум ам долларын төлбөрийг жирийн сансрын аялагчдын (space tourists) адил төлөх юм.

Ер нь 1990 оноос Орос, Америк улсуудын сансрын нислэгийн хамтын ажиллагаа эхэлж, "Мир" (Энхтайван) хөлгийг Олон улсын сансрын станц (station) гэх болжээ. Саяхны Грузиний хямралаас хойш эдгээр улсуудын хооронд үл ойлголцох, зөрөлдөх асуудлууд ундарч эхэлсэн нь сансрын хамтын ажиллагаанд хүндрэл учруулж магадгүй болоод байна.


мэдээллийг:
- "One Way Up: U.S. Space Plan Relies on Russia", JOHN SCHWARTZ, October 5, 2008, http://www.nytimes.com/2008/10/06/science/space/06gap.html?pagewanted=1&_r=1&hp
- http://www.iht.com/bin/3-col.php?id=16708359

photo: http://graphics8.nytimes.com/images/2008/10/06/us/1006-web-GAPmap.jpg

No comments: