2006-10-17


Охин үрээ хайрла

Охин үрээ хайрла!
Омогдож загнахдаа ч хайрла!
Охин үрээ хайрла!
Ойворгон зэмлэхдээ ч хайрла!

Нар ханын толгойд буухад хааяа нэг сэрэг, бүү зэмлэ
Насаараа тэр чинь өглөө босох хүн, төрсөн гэртээ л нойр аваг
Нар шингэж үдшийн хар чийг унатал найз нартайгаа дуулалдаг
Насаараа тэр чинь айлын голомт манаж морин төвөргөөн хүлээнэ

Энхрий гарын нь хурууг чилтэл гэр зуураа зарахдаа
Ээжийн цай уулгаж, аавын үгээр энхрийл,
Эцгийн гэрээс гармагц эрийн гарт нухлагдана
Харийн газар одож хадмын нүүрийг царайчилна!

Насаараа уухгүй амтат цайг нялх багад нь гэрт нь уулга
Насаараа амсахгүй жаргалыг нялх багад нь тоонотод нь эдлүүл
Насаараа сонсохгүй энхрий үгийг нялх багад нь гамнахгүй хэл
Насаараа нууж урсгах гашуун нулимсыг нь бодож цөөн уйлуул, охин үрээ!

Хүний гэргий болох гэж гангар шаазан шиг хагарна
Хүүхэн хонгор үрээ гарын алгандаа энхрийл
Хүй орчлонгийн жамтай тэнцүүлжтүүнээ хайрла
Хөөрхөн хонгор аалинд нь эрхлүүлж түүнээ хайрла!

Үрийн эх болох гэж алтан заадал сална
Үүлэн хонгор үрээ тэнгэрийн мандалдаа эрхлүүл
Үйл нь дуусдаггүй хорвоод балчирт нь амжиж жаргаа
Үс гэзгээ цайтал өнөд шаналахыг нь болгоо!

Зөөлөн булбарай хурууг нь зүүутастай шадарлуул
Зүйдэл оёдлын хорвоод охин үр чинь төрснийг сана
Зөөлөн хонгор аашийг нь зүйр үгтэй шадарлуул
Зөвлөх хэлцэхийн хорвоод охин үр чинь төрснийг сана

Арван жил зэмлээд ч ухааруулж амжаагүй үгийг чинь
Анхны үр ньтөрөөд үдшийн шөнөдөө ухааруулна
Хорин жил дуудаад сэрээж чадаагүй нойрыг нь
Хонгор үр нь төрөөд үүрийн жавраар ч хулжаана

Охин үрээ энхрийл, орчлонгийн зовлонд цадахын цагтаа
Огшуун нулимсандаа живэхийн цагтаа хожмоо нэг дурсана
Аавын гэрт жаргасан даа гэж хэзээд нэг тайтгарна
Ээжийн өвөрт эрхэлсэн дээ гэж эрхгүй нэг уужирна

Охин үрээ хайрла!
Хясаа сувдаа нуудаг шиг хайрла!
Охин үрээ хайрла!
Үүл усаа хураадаг шиг хайрла

Охин үрээ хайрла!
Уул эрдэнээ нуудаг шиг хайрла
Охин үрээ хайрла!
Ус загасаа цэнгүүлдэг шиг хайрла

Хатуугаас хатуу үгийг ханатлаа үр чинь сонсоно
Хавраас намар хүртэл төрхөмдөө очиж хэлэх үү?
Хайртай охиноо зэмлэхдээ харцаараа ч болов энхрийл
Хаврын шувууд шиг намрын жимс шиг үгийг охиндоо хэл!

Бусдыг хайрлах л гэж төрсөн юм охин үрээ энхрийл!
Буцаж урсдаг ус байхгүй, эргэж та нарыг хайрлахгүй
Эргүүлэгт орчлон харин охин үрийг чинь хайрлахгүй
Энгэсэгт хацраар гэрэлтэвч зовлон нь та нарт харагдахгүй

Үндэс нь газарт цэцэг нь тэнгэрт
Үүн лүгээ адил санаж охин үрээ хайрла
Тэнгэрт чинь нар ч бий хур ч бий аянга ч бий
Тэнгэрлиг охин үрийг чинь жаргал ч тосно, зовлон ч тосно

Хөөрхий түүнийг нялхад нь жаргаа
Хүүрнэн сургаад яах вэ дээ орчлон түүний багш юм
Хүний л гарт очих бүсгүй түүнийг энхрийл
Хүний л эрхэнд жаргах охин үрээ хайрла!

Ш.Дулмаа (1994)

3 comments:

Nana said...

Hi, Chandmani.
Saihan shuleg olj tavisan baina shuu. gehdee ohinoo hairlahdaa ireeduid yag l daisnuudiin dund amidarch zovj zudreh gej baigaa yum shig zaaval tusuuluh yamar hereg baina aa,nasaaraa nuuj gashuun nulims urgah baih gej, hadmiin nuur tsaraichlana geh meteer aimshigiin zohioliin gol dur bolgoh shaardlagagui yum uu daa, teen? Gehdee Dulmaa guai unuudriin tuvshinguus harj yamar ene shulgee bichsen bish, uuriin tsag uedee gaihaltai helsen baina. Odoonii ohiduud uhaalag, hadmiinhaa hamgiin hairtai ohin ni bolj chadna gej bi itgedeg,orchin tsagiin hadmuud ch uurchlugdsun, humuus iluu hunleg, gegeen, uudrug bolson, ohiniigoo hojim nas biend hurch uuriin bie daasan amidralaaraa amidrahdaa jargaltai amidarch surahad ni tuslahiin tuld hairlaj usguh, hairluulj baigaagaa harsnaaraa ter odoonoos ehleed buhii l amidraliin tursh uuriiguu bas busdiig bugdiig hairlah tul ohinoo hairlaj usguh heregtei yum aa. Dulmaa guai odoo tsagt, bidnii ued ene shulgee bichsen bol lav iim sanaagaar bichih baisan baih aa.

Chandmani said...

Zo'vlolgoo o'gsond thx. Dulmaa guain enexuu shuleg unen ugtei shuleg. Emegtei xumuus, ter tusmaa no'xort garsan or xuuxedtei xuuxnuud enexuu shu'legnees unenyg olj xarna bxaa gej bodoj bna. Bas oxin ni aavdaa iluu elegtei bdag gedeg bxaa. Dulmaa guain bas neg o'or shuleg bdag um, bi tavix geed ereed olsongui. "Duulim talyn tsetseg shig xuuxen bolj uu" gedeg u'gtei.

Nana said...

Duulim taliin tsetsgerhuu huurhun huuhen bolj uu bi
Dugui tolinii unmu dahin dahin ergeldsen... gedeg shig sanaj bna,hehe